TÌM HIỂU DÒNG PHAN SINH TẠI THẾ

Dòng Phan Sinh Tại Thế (OFS) là một hồng ân mà Chúa Thánh Thần đã trao ban cho Hội Thánh qua đoàn sủng của Thánh Phanxicô Assisi. Trải dài qua nhiều thế kỷ, ơn gọi này vẫn vang vọng như một lời mời gọi dịu dàng nhưng đầy sức mạnh dành cho những người nam nữ đang sống giữa lòng thế giới, khao khát bước theo Đức Kitô trong sự đơn sơ, khiêm hạ và tình huynh đệ chân thành.

I. DÒNG PHAN SINH TẠI THẾ

Dòng Phan Sinh Tại Thế gồm tất cả các huynh đệ đoàn Phan Sinh Tại Thế trên khắp hoàn cầu, trong đó anh chị em Phan Sinh Tại Thế, dưới sự thúc đẩy của Chúa Thánh Linh để đạt tới đức ái trọn hảo trong bậc sống tại thế qua lời tuyên khấn tự buộc mình sống Phúc âm theo cách thức Thánh Phanxicô và nhờ sự hỗ trợ của Luật Dòng này đã được Hội Thánh phê chuẩn.[1]

Phan Sinh Tại Thế là ai?[2]

Phan Sinh Tại Thế (OFS[3]) là một bậc sống trong Hội Thánh, phát xuất từ phong trào “những người đền tội” thời Trung Cổ, được Thánh Phanxicô Assisi khơi dậy và hướng dẫn bằng một lối sống thấm đượm Tin Mừng. Thành viên là giáo dân hoặc giáo sĩ sống giữa đời, nhưng cam kết theo sát Đức Kitô qua linh đạo Phan Sinh: hoán cải liên lỉ, nghèo khó, khiêm hạ, huynh đệ và phục vụ. Họ lập thành huynh đệ đoàn để nâng đỡ nhau sống Phúc Âm trong gia đình, xã hội và Giáo Hội, trung thành với các bí tích và sự hiệp thông với Hội Thánh.

Sứ mạng của OFS là làm chứng cho Tin Mừng bằng đời sống đơn sơ, bác ái, xây dựng hòa bình, gần gũi người nghèo, chăm lo công bằng và gieo niềm vui. Nhờ đó, OFS trở thành một phần của Đại Gia đình Phan Sinh, cùng với Dòng Anh Em Hèn Mọn và Dòng Nữ tu Clara, để chiếu tỏa ánh sáng Đức Kitô trong đời thường. Trải qua gần 800 năm hiện diện, OFS quy tụ những người sống đời gia đình hay độc thân, khao khát đem Tin Mừng vào đời sống hằng ngày và nâng đỡ nhau trong hành trình hoán cải, canh tân giữa xã hội đầy thách đố hôm nay.

II. CĂN TÍNH CỦA PHAN SINH TẠI THẾ[4]

Căn tính cốt lõi của người Phan Sinh Tại Thế (PSTT) là hoán cải liên lỉ, sống tinh thần đền tội và nên thánh giữa đời thường. Các thành viên không rời bỏ môi trường sống thường nhật, nhưng ngay trong gia đình, nghề nghiệp và xã hội, họ dấn thân bước theo Đức Kitô nghèo khó và chịu đóng đinh, theo gương Thánh Phanxicô.

Điểm then chốt của căn tính này là:

-      Sống Phúc Âm giữa đời: làm chứng cho Tin Mừng trong mọi hoàn cảnh xã hội, văn hoá … bằng đời sống đơn sơ, tin tưởng và phó thác vào Thiên Chúa Quan Phòng.

-      Hoán cải và đền tội: không chỉ là thực hành những việc khổ chế, mà là biến đổi nội tâm, mở lòng ra để Thánh Thần dẫn dắt, trở nên niềm vui và bình an cho tha nhân.

-      Hiệp thông huynh đệ: sống tinh thần gia đình, nâng đỡ nhau qua phục vụ, đối thoại, chia sẻ và làm gương sáng, để huynh đệ đoàn trở thành môi trường thánh hoá.

-      Tính “tại thế”: vừa thuộc về Hội Thánh, vừa gắn bó với xã hội; ơn gọi nên thánh được thực hiện chính trong đời sống hôn nhân, nghề nghiệp, học tập, và dấn thân cho công lý, hoà bình và bảo vệ thụ tạo.

Tóm lại, căn tính của Phan Sinh Tại Thế là sống Phúc Âm giữa đời, theo gương Thánh Phanxicô, trong tinh thần hoán cải, huynh đệ và hiệp thông, để trở nên chứng tá cho tình yêu và sự hiện diện của Đức Kitô.

III. LINH ĐẠO PHAN SINH TẠI THẾ – 16 điều tâm niệm[5]

Linh đạo Phan Sinh Tại Thế là con đường/cách thức sống Phúc Âm giữa đời, theo gương Thánh Phanxicô Assisi. Tâm điểm của linh đạo này là yêu mến và bước theo Đức Giêsu Kitô, sống nghèo khó, khiêm hạ và trở nên chứng tá cho tình yêu Thiên Chúa. Người Phan Sinh Tại Thế được mời gọi sống theo thể thức Phúc Âm, nhận ra Đức Kitô trong mọi người và trong mọi thụ tạo, để yêu mến và phục vụ bằng lòng đơn sơ và tự do, với những điểm chính yếu sau:

1. Chọn Tin Mừng làm chuẩn

Người Phan Sinh Tại Thế chọn Đức Kitô nghèo khó–chịu đóng đinh làm mẫu gương, để Tin Mừng định hướng mọi chọn lựa. Nhờ đó, họ học biết yêu, sống và chịu khổ theo Chúa, đồng thời phản chiếu ánh sáng Tin Mừng trong đời sống.

2. Sống Lễ Tế Tạ Ơn

Thánh Thể là trung tâm hiệp thông và sức mạnh thiêng liêng. Người Phan Sinh chuyên chăm tham dự Thánh lễ, tôn kính bí tích này và nhận ra Đức Kitô hiện diện để đổi mới bản thân, xây dựng huynh đệ đoàn và phục vụ Hội Thánh.

3. Sống Bí Tích Thánh Tẩy

Ý thức ơn gọi phát xuất từ Thánh Tẩy, người Phan Sinh dấn thân làm chứng nhân cho Đức Kitô trong gia đình, xã hội và Hội Thánh. Họ góp phần xây dựng Nước Chúa bằng đời sống, lời nói và sự hiện diện tích cực.

4. Sống canh tân hoán cải

Theo truyền thống “đền tội”, Phan Sinh Tại Thế gắn bó với việc hoán cải liên lỉ: lãnh Bí tích Hòa Giải, kiểm điểm đời sống, tĩnh tâm, sống bác ái. Canh tân bản thân luôn gắn liền với canh tân Hội Thánh và cộng đoàn.

5. Sống cầu nguyện thiết tha

Người Phan Sinh làm cho cầu nguyện và chiêm niệm trở thành nguồn sinh lực cho hành động. Trong thinh lặng và suy gẫm, họ khám phá Thiên Chúa hiện diện trong lòng mình, thiên nhiên, lịch sử và cộng tác vào kế hoạch yêu thương của Ngài.

6. Tôn sùng Mẹ Maria

Đức Maria là mẫu gương lắng nghe và trung tín. Người Phan Sinh tôn sùng, noi gương và phó thác cho Mẹ, sống hiệp thông với Thánh Thần, xây dựng tình hiệp nhất trong huynh đệ đoàn và cùng Mẹ tham gia vào sứ mạng Hội Thánh.

7. Đức vâng lời cao cả

Noi gương Đức Kitô vâng phục Cha đến chết, người Phan Sinh gắn bó với ý Chúa qua Hội Thánh và huynh đệ đoàn. Họ bình an đón nhận những chọn lựa dũng cảm, để làm chứng niềm tin và phục vụ tha nhân trong mọi hoàn cảnh.

8. Đức thanh bần khiêm hạ

Nghèo khó Tin Mừng giúp Phan Sinh tín thác vào Thiên Chúa là Cha, đạt tự do nội tâm và liên đới huynh đệ. Họ tự nguyện giảm bớt nhu cầu, chia sẻ của cải, từ chối lối sống hưởng thụ, và dùng mọi sự như quản lý trung tín.

9. Đức trong sạch khiết tịnh

Người Phan Sinh sống thanh sạch tâm hồn để nuôi dưỡng tình huynh đệ chân thật. Sự đơn sơ và khiết tịnh giúp họ phản chiếu tình yêu Đức Kitô, sống yêu thương phục vụ, và xây dựng một đời sống thánh thiện giữa trần thế.

10. Tình huynh đệ chân thành

Huynh đệ là ân ban Thiên Chúa. Người Phan Sinh xây dựng huynh đệ đoàn bằng chia sẻ, nâng đỡ, đối thoại, hiệp thông. Chính đời sống huynh đệ trở thành lời chứng sống động của Tin Mừng và là sức mạnh để dấn thân xã hội.

11. Làm xã hội hoàn hảo

Người Phan Sinh góp phần xây dựng nền văn minh tình thương và sự sống, chống lại mọi loại trừ, bất công, kỳ thị. Họ cổ võ tinh thần huynh đệ phổ quát, tôn trọng phẩm giá con người và bảo vệ môi trường chung.

12. Công lý cần nêu cao

Công lý là con đường hiệp thông. Người Phan Sinh dấn thân cho phẩm giá con người, chống lại áp bức, bất công, xây dựng công bằng. Họ khước từ bạo lực, nhưng chọn can thiệp bằng đức ái Kitô giáo.

13. Sống lao động cần cù

Lao động là quà tặng và phương thế thánh hóa. Người Phan Sinh làm việc cách siêng năng, vừa nuôi sống gia đình vừa phục vụ xã hội, đồng thời cổ võ điều kiện lao động nhân bản, biết cân bằng giữa công việc và nghỉ ngơi.

14. Gia đình quyết chăm lo

Gia đình là nơi ưu tiên để sống ơn gọi Phan Sinh. Trong gia đình, người Phan Sinh vun trồng đức tin, cầu nguyện, giáo dục con cái, sống trung tín trong hôn nhân, bảo vệ sự sống và trở nên Hội Thánh tại gia.

15.Quý trọng mọi tạo vật

Theo gương Phanxicô, người Phan Sinh tại thế trân trọng và bảo vệ thiên nhiên. Họ cộng tác chống ô nhiễm, chăm lo môi trường, nhận ra mọi tạo vật đều là anh chị em trong kế hoạch yêu thương của Thiên Chúa.

16. Là sứ giả bình an

Bình an là hoa trái của công chính và hòa giải. Người Phan Sinh cổ võ hiếu hòa, xây dựng hòa hợp trong gia đình, Hội Thánh và xã hội, đồng thời cộng tác với mọi nỗ lực gìn giữ hòa bình đích thực.

IV. HÀNH TRÌNH ƠN GỌI PHAN SINH TẠI THẾ

Các giai đoạn huấn luyện:

1. Giai đoạn TÌM HIỂU

Là thời gian trước khi được gia nhập vào Dòng, với thời gian sáu tháng. Kết thúc giai đoạn này, ứng sinh được nhận vào Dòng Phan Sinh Tại Thế để bắt đầu hành trình được huấn luyện khởi đầu và cũng là biện phân ơn gọi-mình có phù hợp với ơn gọi này không.  

Điều kiện để nhận vào Dòng Phan Sinh Tại Thế: “tuyên xưng đức tin Công giáo, sống hiệp thông với Hội Thánh, có hạnh kiểm tốt, biểu lộ những dấu hiệu rõ ràng là có ơn gọi”[6]

2. Giai đoạn HUẤN LUYỆN KHỞI ĐẦU

Thời kỳ này được đánh dấu bởi nghi thức Nhập Gia-tương đương với thời điểm Tập viện của các Dòng tu có ba lời khấn. Thời gian này nhằm đào sâu sự trưởng thành của ơn gọi, nâng cao kinh nghiệm về đời sống Tin Mừng trong Huynh đệ đoàn, và có được kiến thức đầy đủ hơn về Dòng Phan Sinh Tại Thế.[7] Với Phan Sinh Tại Thế Việt Nam, thời gian này kéo dài hai năm trọn, nghĩa là đủ 24 tháng.

Kết thúc giai đoạn này, ứng sinh: “nộp đơn lên Anh/Chị Phục vụ của Huynh đệ đoàn địa phương xin tuyên khấn. Sau khi tham khảo ý kiến của người đặc trách huấn luyện và vị Trợ uý, Hội đồng Huynh đệ đoàn bỏ phiếu kín quyết định cho tuyên khấn rồi thông báo kết quả cho ứng sinh và Huynh đệ đoàn.” (Luật PSTT. 23)

Tuyên khấn trong dòng Phan Sinh Tại Thế

“Việc tuyên khấn tháp nhập ứng sinh vào Dòng. Tự bản chất, tuyên khấn là một sự dấn thân vĩnh viễn. Nhưng trước đó cũng có thể cho khấn tạm, từng năm một, nhưng không được quá ba năm” [8]

3. Giai đoạn THƯỜNG HUẤN

Sau giai đoạn huấn luyện khởi đầu nói trên, việc huấn luyện anh chị em Phan Sinh Tại Thế sẽ được thực hiện thường xuyên và liên tục. Việc huấn luyện này được xem như một phương thế giúp mỗi thành viên và mọi thành viên người Phan Sinh Tại Thế tiếp tục hoán cải và chu toàn sứ mạng của mình trong Hội thánh và trong xã hội.[9]

V. TRỢ ÚY DÒNG PHAN SINH TẠI THẾ

“Vì thuộc cùng một gia đình thiêng liêng, Dòng Phan Sinh Tại Thế đã được Hội Thánh giao phó cho Dòng Nhất[10] và Dòng Ba Tại Viện chăm sóc về mặt mục vụ và trợ giúp tinh thần. Những Dòng này có quyền điều khiển ở cấp cao theo Giáo luật điều 303”[11]

Mục đích của việc chăm sóc tinh thần và mục vụ cho dòng PSTT[12] là: 

-      Để cho Dòng PSTT trung thành với đoàn sủng Phan Sinh,

-      Hiệp thông với Hội Thánh,

-      Liên kết với gia đình Phan Sinh.

Vị TRỢ ÚY Tinh Thần cho Dòng Phan Sinh Tại Thế là người được Bề trên thượng cấp-cha Giám Tỉnh-bổ nhiệm; là chứng nhân linh đạo Phan Sinh và tình huynh đệ tu sĩ dành cho anh chị em PSTT; giữ vai trò cầu nối hiệp thông giữa Dòng Phan Sinh và Dòng PSTT; phải là tu sĩ Phan Sinh thuộc Dòng I hoặc Dòng III Tại viện.[13]

Khi không có đủ tu sĩ Phan Sinh để làm Trợ Úy Tinh Thần, Bề trên thượng cấp có thể trao phó cho tu sĩ nam nữ của các tu hội Phan Sinh khác; linh mục giáo phận hoặc những anh chị em PSTT được chuẩn bị đặc biệt; hoặc các linh mục, tu sĩ không thuộc gia đình Phan Sinh.[14]

----+----

Phan Sinh Tại Thế là một ơn gọi đặc thù, được Hội Thánh chính thức nhìn nhận và giao phó cho Dòng Nhất Phan Sinh và Dòng Ba Tại Viện chăm sóc về mặt tinh thần. Ơn gọi này mời gọi người giáo dân và giáo sĩ triều sống giữa đời trở nên chứng nhân Tin Mừng bằng tinh thần hoán cải liên lỉ, đơn sơ, hiệp thông huynh đệ và phục vụ. Nếu anh chị/bạn khát khao tìm một con đường nên thánh ngay trong đời sống hằng ngày, xin hãy mở lòng đáp lại và can đảm bước vào hành trình cùng gia đình Phan Sinh Tại Thế.

tu sĩ Phêrô Trần Ngọc Phú, OFM

[1] Luật Dòng Phan Sinh Tại Thế, Điều 2; Tổng Hiến Chương Dòng Phan Sinh Tại Thế, Điều 1,3.

[2] Hội Đồng Tổng Trợ Uý Dòng Phan Sinh Tại Thế, Cẩm Nang Công Tác Trợ Uý Dòng Phan Sinh Tại Thế và Giới Trẻ Phan Sinh, Rôma, 2006 / 2012, tr. 23-71.

[3] OFS – Ordo Franciscanus Saecularis có nghĩa là Dòng Phan Sinh Tại Thế

[4] Hội Đồng Tổng Trợ Uý Dòng Phan Sinh Tại Thế, Cẩm Nang Công Tác Trợ Uý Dòng Phan Sinh Tại Thế và Giới Trẻ Phan Sinh, Rôma, 2006 / 2012, tr.75-108.

[5] Tổng Hiến Chương Dòng Phan Sinh Tại Thế, Điều 8-27; và Hội Đồng Tổng Trợ Uý Dòng Phan Sinh Tại Thế, Cẩm Nang Công Tác Trợ Uý Dòng Phan Sinh Tại Thế và Giới Trẻ Phan Sinh, Rôma, 2006 / 2012, tr.79-89.

[6] Tổng Hiến Chương Dòng Phan Sinh Tại Thế, Điều 39, 2.

[7] Sdd, Điều 40.

[8] Luật Dòng Phan Sinh Tại Thế, Điều 23; Tổng Hiến Chương Dòng Phan Sinh Tại Thế, Điều 42,2

[9] Tổng Hiến Chương Dòng Phan Sinh Tại Thế, Điều 44,1.

[10] Dòng Nhất Phan sinh hay được gọi thân quen là Dòng Phanxicô, viết tắt OFM.

[11] Tổng Hiến Chương Dòng Phan Sinh Tại Thế, Điều 1,4.

[12] Sdd Điều 85,2.

[13] Sdd Điều 89,2-3.

[14] Sdd Điều 89,4.